Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yılları ile Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemine ait tarihi görüntülerin de yer aldığı 13 bin 500 kutu filmi dijitalleştirerek kamuoyuna sunmak için çalışmalarını hızlandırdı. Türkiye’nin en büyük belge film arşivi niteliğindeki koleksiyon, modern altyapı ile korunuyor ve titizlikle dijital ortama aktarılıyor.
Türkiye’nin En Büyük Belge Film Arşivi
Arşivde; Osmanlı dönemi, Atatürk dönemi, Kurtuluş Savaşı, Türkiye’nin sosyal, ekonomik ve kültürel yapısına ışık tutan sayısız görüntü bulunuyor. Bunun yanı sıra kısa filmler, tanıtım yapımları, deneysel filmler ve farklı ülkeler için hazırlanmış materyaller de arşivin parçası.
Destek Hizmetleri ve Arşiv Daire Başkanı Nihat Değirmenci, arşivin 1981’de Atatürk’ün 100. doğum yılı kapsamında başlatılan çalışmalarla oluşturulmaya başladığını hatırlatarak şu bilgileri paylaştı:
“13 bin 500 kutu filmimiz var. Şu ana kadar 4 bin 752 kutu dijitalleştirildi. Tüm çalışmaların tamamlanması yaklaşık 5-6 yıl daha sürecek.”
“Film Mirasım” ve “Sine” ile Halkın Erişimine Açılıyor
Dijitalleşen görüntüler, Film Mirasım internet sitesinde ve Sinema Genel Müdürlüğü’nün yaklaşık bir yıl önce kurduğu “Sine” adlı YouTube kanalında ücretsiz olarak erişime açılıyor. YouTube kanalının kısa sürede 10 bin takipçiye ulaşarak 12 milyon görüntülenme elde ettiğini belirten Değirmenci, yapılan işlere olan ilginin memnuniyet verici olduğunu söyledi. Vatandaşlardan gelen bilgilerin de içerik güncellemelerinde kullanıldığını belirten Değirmenci, “Bazen 1 dakikalık bir görüntü bile tarih araştırmalarında büyük boşluğu doldurabiliyor.” dedi.
Dijitalleştirme Çok Aşamalı Bir Süreç
Filmler önce temizleniyor, ardından tarama cihazına aktarılıyor. Görüntü ve ses senkronizasyonu kontrol ediliyor, etiketleme ve içerik analizinin ardından kamuoyuyla paylaşılıyor. Değirmenci, arşivin içeriğinde sürprizlere de rastladıklarını belirterek şu örneği paylaştı:
“Taksim Anıtı’nın heykeltıraşı Pietro Canonica’nın Türkiye’de çekilmiş görüntüleri var. Çok özel bir kayıt olmasına rağmen beklediğimiz ilgiyi görmedi.”
“Elinizde Tarihi Film Varsa Getirin”
Değirmenci, Türkiye sinema tarihine ait birçok filmin hâlâ bireylerin elinde olduğuna dikkat çekerek şu çağrıyı yaptı:
“Koruyamadığınız ya da muhafaza edemediğiniz film varsa bize teslim edebilirsiniz. Böylece gelecek kuşaklara aktarılması için gerekli korumayı biz sağlarız.”
